... newer stories
Dienstag, 2. Dezember 2014
powiastka
ronyn, 13:07h
Ale drobna ta gromadka galilejska nie czula sie swojsko w owem miescie. Jerozolima byla wtedy mniej wiecej tem samem, czem jest dzis: miastem pedanteryi, zacietosci, sporow, nienawisci i malodusznosci. Fanatyzm doszedl tu do rozmiarow niebywalych a co chwila powstawaly jakies zawieruchy religijne. Miastem rzadzili Faryzeusze; oddawano sie wylacznie studyowaniu Zakonu, wnikajac w najdrobniejsze szczegoly i uprawiajac czysta kazuistyke. To wylacznie teologiczne i kanoniczne wyksztalcenie bynajmniej nie uszlachetnialo duszy. Przypominalo to zupelnie jalowa nauke muzulmanskich fakirow, ktora wszystkie zagadnienia widzi tylko w meczecie, jest czysta strata czasu, czcza dyalektyka, nie przyczyniajaca sie nic a nic do rozwoju umyslowego. Aczkolwiek teologiczne uksztalcenie wspolczesnego kleru naszego jest bardzo suche, mimo to nie mozna go z tamtem porownywac, albowiem epoka Odrodzenia wprowadzila do wszystkich nauk teologicznych, nawet najbardziej antyspolecznych, ducha literackiego i dobra metode, nadajac scholastyce w mniejszym lub – gia; albo tez, co wlasnie jest prawdopodobniejsze, fakty odnoszace sie do roznych podrozy zostaly ze soba pomieszane.
wiekszym stopniu zabarwienie humanistyczne. Wiedza zydowskiego uczonego, sofera czyli pisarza, byla barbarzynska, byla absurdem, nie miala w sobie zupelnie pierwiastku moralnego (1). A przytem na nieszczescie doprowadzala tych, ktorzy jej trud swoj poswiecili, do smiesznej pychy. Uczony zydowski, nadety ta pycha,! gardzil kultura grecka, podobnie jak dzis uczony Muzulmanin gardzi kultura europejska, jak zreszta dawniej uczony katolicki gardzil wiedza uczonych swieckich. Ale najbardziej znamienna cecha scholastyki jest to, ze pod jej wplywem dusza ludzka traci wszelka subtelnosc, ze ma tylko szacunek dla dziecinnych lamiglowek, ktorym cale zycie poswieca i ze uwaza te nauke za jedynie wlasciwa dla ludzi, ktorzy godnosc traktuja jako rzemioslo (2).
wiekszym stopniu zabarwienie humanistyczne. Wiedza zydowskiego uczonego, sofera czyli pisarza, byla barbarzynska, byla absurdem, nie miala w sobie zupelnie pierwiastku moralnego (1). A przytem na nieszczescie doprowadzala tych, ktorzy jej trud swoj poswiecili, do smiesznej pychy. Uczony zydowski, nadety ta pycha,! gardzil kultura grecka, podobnie jak dzis uczony Muzulmanin gardzi kultura europejska, jak zreszta dawniej uczony katolicki gardzil wiedza uczonych swieckich. Ale najbardziej znamienna cecha scholastyki jest to, ze pod jej wplywem dusza ludzka traci wszelka subtelnosc, ze ma tylko szacunek dla dziecinnych lamiglowek, ktorym cale zycie poswieca i ze uwaza te nauke za jedynie wlasciwa dla ludzi, ktorzy godnosc traktuja jako rzemioslo (2).
... link